شهر انديشه با وسعت 1495 هکتار به صورت مثلثي واقع در غرب استان تهران در شهرستان شهريار در فاصله 30 کيلومتري شهر تهران، 3 کيلومتري شمال غربي شهر شهريار و 7 کيلومتري جنوب شرقي شهر کرج مي باشد. و به لحاظ دسترسي مناسب به شبکه هاي ارتباطي منطقه از جايگاه و موقعيت سوق الجيشي ويژه اي برخوردار است.
عوامل مؤثر در مکانیابی شهر
وجود امكانات بالقوه در جهت تامين اشتغال براي ساكنين آينده
دسترسي مناسب به شبكه هاي ارتباطي منطقه از جمله آزاد راه تهران-کرج و شبکه راه آهن
وجود امکانات لازم از نظر تأمین نیازهای اولیه ساکنین با توجه به استقرار آن در مجاورت با کانونهایاجتماعی و فرهنگی تکامل یافته از جمله شهرستان های شهریار و کرج
وجود اراضي غير قابل كشاورزي
وجود امكانات تامين آب به ويژه مناع آب زيرزميني
اهداف ایجاد شهر
جذب جمعیت سر ریز منطقه شهری تهران
امکان فرصت دهی و ساماندهی به شهرهای تهران و کرج
حفظ تعادل اکولوژی منطقه
ایجاد محیط زیست مناسب
نزدیکی محل کار،مسکن و خدمات شهری نسبت به یکدیگر
استفاده بهینه از زیر ساختها
جلوگیری از حاشیه نشینیمو توسعه گسترش ناهنجار شهرها
مراحل شكل گيري
فاز 1
اين فاز در واقع شهرك انديشه ناميده شده كه قبل از انقلاب عمليات طراحي و اجرايي آن شروع و بعد از انقلاب تكميل و تحويل فرمانداري و شهرداري شهريار گرديد.
فاز 2
طراحي اين فاز در زميني به مساحت 120 هكتار از سال 1370 آغاز و قطعات آن در دو بخش ويلايي و آپارتماني از سال 1371 به متقاضيان واگذار گرديد.
فاز 3
اين فاز در سال 1370 در زميني به مساحت 360 هكتار طراحي و بر اساس كاربري مصوب در مراحل مختلف به متقاضيان واگذار شده است.
فاز 4
مساحت اين فاز 330 هكتار بوده كه از سال 1375 آماده سازي اراضي آن آغاز و به متقاضيان واگذار شده است.
فاز 5
اين فاز به مساحت 194 هكتار مي باشد كه 58 هكتار آن توسط شركت تعاوني مسكن جعفريه احداث گرديده است.
شرایط اقلیمی و آب و هوایی
اراضی شهر جدید اندیشه از نظر شرایط اقلیمی دارای آب و هوای نسبتا گرم و خشک در تابستان و سرد در زمستان می باشد و در ارتفاع 1200 متری از سطح دریا قرار دارد .
جمعیت
اصولا برنامه ریزی توسعه شهرهای جدید در سه دوره:
● بلند مدت (25 ساله)
● میان مدت (15 ساله)
● کوتاه مدت (5 ساله)
صورت می پذیرد که در خصوص اندیشه بدلیل شروع عملیات آماده سازی واگذاری زمین و هجوم سرريز جمعيت تهران با فرض سال 1370 به عنوان سال مبنای طرح، تا پایان سال 1375 بیش از 1900 واحد مسکونی ایجاد گردیده بود. علیرغم پیش بینی این مسئله که در دوره میان مدت طرح (سال 1385) با توسعه و شکل گیری مراکز خدماتی و تاسیسات روبنایی و زیربنایی شهر بیش از 000/60 نفر و تا پایان دوره طرح یعنی تا سال 1395 بیش از 000/100 نفر در این شهر اسکان یابند اما بدلیل استقبال غیر منتظره مردم از اسکان در این شهر هم اکنون جمعیتی بالغ بر 000/120 نفر در شهر اندیشه ساکن می باشند.
شهر جدید اندیشه یکی از شهرهای جدید مصوبه سال 64 هیئت وزیران و یکی از چهار شهر جدیدی است که در اطراف تهران احداث شده اند.
عملیات اجرایی این شهر در سال 68 آغاز شد و مجری احداث آن شرکت عمران شهرهای جدید بود.شرکت عمران شهر جدید اندیشه در سال 71 فعالیت رسمی خود را در قالب یک شرکت وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی آغاز کرد.
طرح جامع شهر توسط مهندسین مشاور پژوهش و عمران تهیه و در سال 79 به تصویب رسید،طرح تفصیلی نیز توسط مهندسین مشاور شهر و برنامه تهیه و در سال 82 تصویب شد.
جدول مشخصات احداثی شهر اندیشه
|
نام شهر
|
نام مادرشهر
|
سال تصویب احداث
|
سال شروع عملیات اجرایی
|
تاریخ تاسیس شرکت عمران
|
تاریخ تصویب طرح جامع
|
تاریخ تصویب طرح تفصیلی
|
|
اندیشه
|
تهران
|
1364
|
1368
|
28/12/1370
|
29/1/1379
|
28/4/1382
|
موقعیت جغرافیایی شهر جدید اندیشه و ویژگی های محیطی آن
این شهر با وسعت 1495 هکتاربصورت مثلثی واقع در غرب استان تهران در شهرستان شهریار در فاصله ی 30 کیلومتری شهر تهران،3 کیلومتری شمال غربی شهر شهریار و 7 کیلومتری جنوب شرقی شهر کرج می باشد.
شهر اندیشه در پهنه ی جنوبی البرز مرکزی و حد شمال شرقی دشت کرج برروی آبرفت های رودخانه های محلی کرج که از فرسایش ارتفاعات البرز بوجود آمده اند قرار گرفته و با ارتفاع 1200 متری از سطح دریا دارای شرایط آب و هوایی نسبتا گرم و خشک است که به لحاظ موقعیت جفرافیایی آن در شهرستان شهریار،شهری بادخیز می باشد.
منطقه ی شهر جدید از نظر توپوگرافی شامل دو بخش می باشد؛مناطق کوهستانی مرتفع که در شمال قرار دارند و دشت های آبرفتی پایین دست که به سمت جنوب امتداد یافته اند.
وضعیت پستی و بلندی:
پستی و بلندی های منطقه از ویژگی های عمومی دامنه های جنوبی البرز تبعیت نموده و از نظر ارتفاع به بخش های ذیل قابل تفکیک می باشند:
اراضی کوهستانی با ارتفاع بیش از 2230 متر و شیب 16 الی 100 درصد شامل کوه های حصار و بیلقان در شرق و کوه های بیجه کوه،سیاه کلان،آتشگاه و وزران در شمال شرق قرار دارند.
وضعیت اراضی دامنه ای:
با ارتفاع بیش از 1200 متر و شیب 8 الی 16 درصد شامل دامنه های جنوبی ارتفاعات شمالی و شرقی،تپه مرادآب،تپه های شمال،شاهین ویلا و حصارک و جنوب غربی کرج ( جاده ی شاهدشت ).
اراضی جلگه ای مسطح شامل اراضی گوهر دشت،حصارک،گلدشت تا جنوبی ترین اراضی منطقه با شیب 1 الی 8 درصد.
اهداف ساخت شهر جدید اندیشه
مهمترین اهداف ساخت شهر عبارتند از:
-
جذب جمعیت سرریز منطقه شهری تهران
-
امکان فرصت دهی و سامان دهی به شهرهای تهران و کرج
-
تعادل بخشی به توزیع مناسب جمعیت در سطح منطقه
-
تامین مسکن ارزان برای سرریز جمعیتی شهرهای واقع در محدوده ی منطقه شهری تهران
-
جلوگیری از حاشیه نشینی و توسعه نابهنجار شهرها
-
تشویق فعالیت سرمایه گذاری در ساخت مسکن انبوه و صنایع وابسته
-
نزدیکی محل کار،مسکن و خدمات شهری نسبت به یکدیگر
-
حفظ تعادل اکولوژیکی منطقه
-
ایجاد محیط زیست مناسب
-
کمک به تعادل اقتصادی در منطقه از جهت نزدیک کردن فاصله بین عرضه و تقاضای مسکن و تثبیت قیمت زمین
مطالعات کمی شهر اندیشه
شهر اندیشه مطابق با اهداف تعیین شده می بایست جذب کننده ی سرریز جمعیت شهرهای تهران و کرج باشد.
جمعیتی که در ابتدا برای شهر اندیشه پیش بینی شده بود معادل 132000 نفر بود که انتظار می رود تا پایان برنامه چهارم توسعه (1388) جمعیتی معادل 100000 نفر به آن جذب شوند. اما تا پایان سال 85 جمعیت ساکن در شهر بیش از 60000 نفر و جمعیت تا پایان سال 86 معادل 75676 نفر بوده است. با اسکان 9824 نفر در شش ماهه ی دوم سال 87 جمعیت شهر به 85500 نفر رسیده که نشانگر تحقق 5/85 درصدی اهداف و پیش بینی های برنامه ی چهارم توسعه تا یک سال پیش از پایان این برنامه است.
در مورد سایر شهرهای جدید ملاحظه می شود که هیچ کدام نتوانسته اند همانند شهر اندیشه در جذب جمعیت و برآورده ساختن اهداف و پیش بینی ها موفق باشند. برای مثال شهر جدید پولادشهر در استان اصفهان می بایست مطابق پیش بینی های برنامه چهارم توسعه تا پایان سال 88 جمعیتی معادل 110000 نفر را جذب کند اما جمعیت اسکان یافته در این شهر تا پایان سال 87 که هنوز یک سال تا پایان برنامه چهارم باقی مانده است برابر 91120 نفر بوده است که نشان از تحقق 82 درصدی اهداف دارد.
ماخذ: سایت شرکت عمران شهرهای جدید ایران.www.ntovir.ir
پس با مقایسه ی شهر جدید اندیشه با سایر شهرهای جدید می توان گفت این شهر موفق ترین شهر جدید ایران می باشد که توانسته است در رسیدن به اهداف و جذب سرریزهای جمعیتی عملکرد بهتری از خود ارائه دهد.
علل موفقیت
در بیان علل موفقیت این شهر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
فاصله مناسب با شهرهای تهران و کرج
-
وجود امکانات بالقوه در جهت تامین اشتغال برای ساکنین
-
دسترسی به نیروی انسانی متخصص و منابع سرمایه مورد نیاز برای توسعه شهری به دلیل نزدیکی به تهران
-
وجود امکانات حمل و نقل مناسب به تهران و سایر شهرها
-
دسترسی مناسب به شبکه های ارتباطی منطقه از جمله آزاد راه تهران کرج و شبکه راه آهن
-
وجود ساختارهای توسعه پایدار شهری
-
وجود زمین های مناسب غیر کشاورزی با قابلیت های عمومی، شیب قابل قبول برای کارهای شهرسازی و خاک مقاوم برای استقرار سازه های بلند
-
وجود امکانات لازم از نظر تامین نیازهای اولیه ساکنین با توجه به استقرار آن در مجاورت با کانون های اجتماعی و فرهنگی تکامل یافته از جمله شهرستان های تهران و کرج.
مطالب فوق قسمت بررسی نمونه ی موردی مقاله ای تحت عنوان:
بررسی عملکرد شهرهای جدید در ایران
نمونه ی موردی،شهر جدید اندیشه
می باشند.
برچسب‌ها: معرفی شهر اندیشه
